Social media vertekenen het nieuwsaanbod
Wat is nieuws? Veelal wordt nieuws gezien als het product van neutrale, objectieve en onafhankelijke journalistiek. De berichtgeving waar we op social media mee worden geconfronteerd, heeft weinig te maken met de essentie van dit soort nieuws.
22 augustus 2016 – Online wordt de nieuwsvoorziening gedomineerd door kwantitatieve doelstellingen; het aantal keer dat een bericht wordt bekeken, gedeeld en geliked. Bovendien bepalen achterliggende algoritmen welk nieuws zichtbaar is op de news feed. Onterecht wordt het idee gewekt dat social media als online nieuwsbron een gelijkwaardig alternatief vormen voor klassieke nieuwsmedia.
Social media bepalen nieuwswaarde
Steeds vaker worden social media geraadpleegd door mensen die op de hoogte willen blijven van het laatste nieuws. Social media geven echter een vertekend beeld van wat nieuwswaarde is. Het merendeel van de social media-gebruikers heeft hiervan geen besef. Technologische algoritmen bepalen wat je wel of niet te zien krijgt. Daardoor is er sprake van een subjectieve weergave van berichten op de news feed. Onder andere het aantal keren dat het bericht wordt geopend, de hoeveelheid likes en de tijd die aan het bericht wordt besteed, spelen daarbij een rol. Het gevolg hiervan is dat de berichtgeving op je news feed een gefilterde weergave is en dat niet jijzelf, maar algoritmen voor jou bepalen wat nieuwswaarde is.
Sensationele koppen meest effectief
Vanuit de wil van (niet-)nieuwsmedia om nieuwswaardig te zijn en te voldoen aan eigen commerciële doelstellingen, ontstaat een strijd om de aandacht van de social media-gebruiker te trekken. Hiervoor wordt sensatie ingezet, wat in veel gevallen de objectiviteit en waarheidsgetrouwe inhoud van online nieuwsberichten schaadt. Online nieuwsmedia verdienen geld aan de hoeveelheid weergaven van een artikel. Clicks bepalen de inkomsten en sensationele koppen bevorderen het aantal clicks. Kwantiteit domineert de kwaliteit.
Facebook weert sensatiebeluste clickbaits
De online teloorgang van kwalitatief nieuws wordt in de hand gewerkt door het ontstaan van zogenoemde clickbaits. Clickbaits zijn websites die zich onterecht voordoen als nieuwssites, maar ondertussen speciaal zijn ingericht op het trekken van aandacht en het vasthouden van lezers door in te spelen op diens nieuwsgierigheid ten behoeve van het verkrijgen van clicks. De gebruiker wordt continu uitgedaagd om verder te klikken naar meer sensatie, zodat de site meer reclame-inkomsten genereert. Clickbaits hebben weinig met nieuws te maken, misleiden de lezer en zorgen ervoor dat het onderscheid met feitelijke nieuwsbronnen vervaagt. De concurrentie op social media om de aandacht van de gebruiker te trekken, neemt door clickbaits toe. Een vicieuze cirkel dreigt te ontstaan, zij het niet dat ik recent las dat Facebook heeft aangekondigd om clickbait-titels van de news feed te gaan weren. Een goede eerste stap is gezet.